'Ajax' Darbesi

Barack Hüseyin Obama, İslam dünyasına sıcak mesajlar gönderen konuşmalarına devam ediyor. ABD Başkanı, kulağa hoş gelen sözlerini hayata geçirebilecek mi, önemli olan işin bu kısmıdır…

Zira, Dabılyu Bush dönemindeki 'Son Haçlı Seferi' veya 'kâbuslardan kâbus beğenin' türündeki kanlı icraatlar, "güzel sözler"le tedavi edilemeyecek kadar ağır yaralar içeriyor.

Bugün, Obama'nın Kahire söylevindeki "umutları" veya "kuşkuları" bir kenara bırakıp; konuşmasının satır aralarında geçen bir "darbe itirafı"na odaklanalım…

*

Obama, "ABD demokratik yolla iktidara gelmiş bir İran hükümetinin devrilmesinde rol oynamıştı" diyerek…

Washington'ın, İran'da 1953'te Başbakan Muhammed Musaddık'a karşı girişilen darbeye karıştığını itiraf etti.

İlk defa bir ABD Başkanı, "İran'daki Darbe"nin temelini deşifre etmiş oluyor.

"1953 Darbesinin Perde Arkası" hakkındaki gerçeklere uzun yıllardır "komplo teorisi" muamelesi yapanlar ne yapacaklar şimdi?

Ne diyecekler?

Her zamanki gibi, ya susacaklar ya da işi pişkinliğe vuracaklar.

Özellikle de, medyamızdaki iliştirilmiş, tezkereci, savaş yanlısı, Amerikan politikalarının gönüllü destekleyicisi, sansürcü "Eşik Bekçileri"nin kulakları çınlasın…

Washington'a uyumlu tezlere kalkan olabilmek uğruna gizli kalmış sarsıcı gerçeklere "Komplo Teorisi!" diye kılıç sallamak; "İçimizdeki İliştirilmişler" takımının "örtbas etme faaliyetleri"ni icra ederken "itina ile başvurduğu yöntem"dir.

*

Sarsıcı bir hadisenin arka planı hakkında bir kanaate sahip olabilmek veya "aslında ne olduğuna" inanabilmek için illa tepedeki resmi ağızlardan itiraf mı beklemek gerekiyor?

İran'da şifre adı Ajax olan darbe operasyonunun ardında Washington'ın olduğu bir ABD Başkanı tarafından elli altı yıl sonra lütfen ("İran'a jest olsun!"diye) itiraf edilebildi:

Peki, Sam Amca'nın "Kurgusal 11 Eylül" saldırılarının perde arkasını itiraf etmesi için kaç yıl beklememiz gerekiyor?

Sahi, Türkiye'deki dört darbenin itirafına ne zaman sıra gelecek?

*

ABD eski dışişleri bakanlarından Madeleine Albright Musaddık'ı deviren darbedeki sorumluluklarını dokuz yıl önce itiraf etmişti.

Bu bağlamdaki en kapsamlı itiraf ise Ajax Operasyonu'nu organize eden CIA'in eski Ortadoğu şefi Kermit Roosevelt'in tam otuz yıl önce yazdığı Countercoup adlı kitaptır.

K.Roosevelt'in, Ajax Operasyonu'nun perde arkasını ayrıntılı bir biçimde anlattığı kitabı, bizde yirmi yıl önce Nehir Yayınları'ndan "Karşı Darbe" adıyla çıkmıştı.

İran petrollerini millileştirerek bölgedeki İngiltere-ABD menfaatlerini tehdit etmeye başlayan, "SSCB ile yakınlaştığı için suçlanan" Başbakan Musaddık, CIA'in lokomotifliğini yaptığı Ajax şifre isimli 'ortak' bir gizli operasyon sonucunda devrilmiş; İran Şahı Rıza Pehlevi, Eisenhower ve Churchill'in desteğiyle yeniden tahtına kavuşmuştu.

Kermit Roosevelt, 1953 yazının sonlarında Şah Rıza'nın kendisine "Tahtımı, Tanrı'ya, halkıma, Ordu'ma ve tabii size borçluyum" dediğini; "Siz'den kastı, hem bendim, hem de temsil ettiğim iki ülke Amerika ve İngiltere. Hepimiz muzafferdik" cümlesini de ekleyerek "Karşı Darbe"de anlatır.

*

Şah Rıza, 1953'te tahtını kurtarmıştı; ama 1979'da "bir daha gelmemek üzere" gitmişti…

Şah'ı, ne ABD'si ne de İngiltere'si kurtarabilmişti.

CIA ajanı Kermit Roosevelt "Karşı Darbe"nin önsözünü yazdığı esnada (Mart 1979) İran'da artık Şah yoktu ve İran devriminin ilk haftaları yaşanıyordu.

Tamer Korkmaz