Eski iyimser IMF şimdi kötümser!

Hafta sonunda yapılacak olan IMF ve Dünya Bankası'nın yıllık bahar toplantıları öncesinde, IMF dünya ekonomik görünümü raporunu güncelledi. Buna göre IMF küresel ekonomi için resesyonun önümüzdeki yılın ortalarına kadar devam etmesini bekliyor. Küresel resesyon için yeni bir tanım da geliştiren IMF, 2009'da dünya ekonomisinin yüzde 1.3 küçüleceğini tahmin ediyor. Bu tahmin geçtiğimiz ocak ayında yüzde 0.5 oranında 'yavaş büyüme' olarak açıklanmıştı. Şimdi ise dünya genelinde daralma bekleniyor. IMF'nın dünya geneli için 2010'da büyüme tahmini ise yüzde 1.9 seviyesinde.
Küresel resesyon IMF tarafından, reel kişi başına gelirde dünya genelinde görülen düşüşün sanayi üretimi, ticaret, sermaye hareketleri, petrol tüketimi ve işsizlik oranlarıyla desteklendiği olumsuz gidişat olarak tanımlanmış.
Bu tanıma göre dünya genelinde daha önce 1975, 1982 ve 1991 yıllarında resesyon gerçekleşmiş. Ancak IMF'nin yeni tanımına göre içinde bulunduğumuz resesyon bütün bu resesyon dönemlerinden daha olumsuz. Daha önceki üç resesyon da yaklaşık bir yıl sürmüş. Şimdiki resesyonun daha uzun sürmesi bekleniyor.
IMF'nin izlediği 182 ekonomiden sadece 17'sinin 2009'da geçtiğimiz yılın üzerinde ekonomik büyüme performansı göstermesi bekleniyor. Toplam 71 ülkede ekonominin daralacağı tahmini yapılmış. Gelişmiş ülkeler için, toplam 34 ekonominin 30'unun daralması bekleniyor. Gelişmiş ekonomilerin toplamda 2009'da yüzde 3.8 daralması ve 2010'da yüzde sıfır büyümesi (yani sabit kalması) bekleniyor.
Türkiye'nin de aralarında bulunduğu gelişen ekonomiler grubunda ise ortalama büyüme büyük oranda Çin ve Hindistan sayesinde pozitif bölgede kalacak. Gelişen ekonomilerin 2009'da ortalama yüzde 1.6 ve 2010'da da yüzde 4 oranında büyümesi bekleniyor. Eski Sovyet bloğu olan Doğu Avrupa ekonomilerinin zor dönem geçirmesi Avrupa'yı olumsuz etkileyen faktörlerden biri. Gelişen Avrupa ekonomilerinin 2009'da yüzde 3.7 daralması sonra da 2010'da yüzde 0.8 oranı ile yavaş tempoda büyümeye geçmesi bekleniyor. Bizim açımızdan diğer kötü haber ise kuzeyimizdeki Rusya'nın yüzde 6 gibi yüksek bir oranda daralacağı beklentisi.
IMF tahminlerine göre dünya ticaret hacmi (mal ve hizmetler toplamı ) 2008 yılında yüzde 3.3 artmışken , 2009 yılında yüzde 11.1 hızla gerileyecek. 2010 yılında ise dünya ticaret hacmi sadece yüzde 0.6 artacak.
Gene IMF tahminlerine göre, salt petrol fiyatları göz önüne alındığında, fiyat 2008 yılında yüzde 36.4 artmışken, 2009 yılında 46.4 düşecek, 2010 yılında ise yeniden yüzde 20 yükselme sergileyecek.
Petrol dışı emtia fiyatları ise 2008 yılında yüzde 7.5 artmışken, 2009 yılında yüzde 27.9 düşecek ve 2010 yılında yüzde 4.4 artacak.
Dünya tüketici fiyatları ise dolar bazında 2008 yılında gelişmiş ülkelerde yüzde 3.4 ve gelişen ülkelerde 9.3 artmışken, 2009 yılında gelişmiş ülkelerde eksi 0.2 ile durağan ve gelişen ülkelerde 5.7 ile artış sergileyecek. 2010 yılında gelişmiş ülkelerde enflasyon 0.3 olarak gerçekleşirken, gelişen ülkelerde tüketici enflasyonu 4.7 olarak gerçekleşecek.
Bütün bu negatif verilere rağmen, IMF Baş iktisatçısı Olivier Blanchard 'Tünelin sonunda ışık var ama, düzelmenin tam ne zaman olacağını finans kesimleri belirleyecek !' diyerek durumu özetledi.
Yarın IMF Türkiye tahminleri ile KEP çerçevesinde ilan edilen resmi Türkiye tahminlerini karşılaştıracağız.

Deniz Gökçe