Irak’ta yeni dengeler...

SADECE biz değil, dünya da son haftalarda Gazze krizi nedeniyle Irak’ı unuttu adeta...
Bunda tabii Irak’ta durumun nispeten sakinleşmesinin ve arada bir girişilen bombalı saldırıların artık rutin sayılmasının da büyük payı var.
Bugünlerde gözler Irak’a tekrar dönüyor. Bu kez “hayırlı” sayılabilecek bir olay için: Seçimler...
Aslında ilk bölümü önceki gün gerçekleşen ve yarın tamamlanacak olan bu seçimler, ülkenin 18 vilayetinden 14’ünde yerel meclisler için yapılıyor. Kuzey Irak’taki Erbil, Süleymaniye, Dohuk ve statüsü tartışmalı Kerkük’te il meclisi seçimleri ileri bir tarihte gerçekleşecek.
Genelde yabancı bir ülkedeki yerel seçimler fazla ilgi çekmez. Ama Irak’ta 400 çeşitli parti ve gruptan 14 bin adayın (yaklaşık 4 bini kadın) toplam 444 meclis sandalyesi için katıldığı bu seçimler, taşıdığı özel anlam ve önemi dolayısıyla, herkesin dikkatini çekiyor.
Irak’ı yakından izleyen bir diplomatın deyişiyle, “2009 Irak için Kader Yılı ilan edilmişti. Bu seçimler de daha yılın başlarında, bu kaderi belirleyecek olaylardan biri...”

Güç sınavı
BU seçimlerin önemini şöyle özetleyebiliriz:
- 2005’te yerel seçimleri boykot eden Sünniler bu seçimlere katılıyor. Bu bakımdan yerel meclislerde bu güçlü kesim temsil edilecek. Yani ülkede siyasal denge yeniden kurulmuş olacak.
- Kuzey Irak’ta, yukarıda saydığımız 4 vilayette şimdi seçimler yapılmamakla beraber, diğer birçok vilayette yaşayan Kürtler yerel meclislerde yer alacaklar, ama artık eski güçleriyle değil. Sünni Arapların bu kez seçimlere girmesi onların bazı bölgelerde (Musul gibi) hâkim duruma gelmelerini önleyecek gibi görünüyor. Nitekim bazı Kürtler, bu seçimlerde bir “güç kaybı”na uğrayacaklarını kabul ediyorlar.
- Bu yerel seçimler, yıl sonunda yapılacak genel seçimler içir bir “test” niteliğini taşıyor. Bu aynı zamanda Şii olan Başbakan Nuri el Maliki için de bir sınav oluşturacak. Son zamanlarda El Maliki daha önce kendisini destekleyen birçok çevrenin (Kürtler dahil) muhalefeti ve eleştirileriyle karşılaşıyor. Yani popülaritesi giderek düşüyor.
- Seçimler, Irak’ta güvenlik sorununun da ne noktada olduğunun bir göstergesi olacak. Bağdat dışında ülkenin birçok bölgesinde ABD işgal güçleri güvenlik sorumluluğunu yeni örgütlenen Irak ordusuna ve polisine devretmiş durumda. Seçimlerin ilk günü oldukça sakin geçti. Yarın da öyle olursa, Irak güvenlik güçleri bu düzelmenin kredisini sağlamış olacaktır.
- Bu seçimlerde Türkmenler de daha iyi bir varlık göstermek ve birçok yerel meclislerde layıkıyla temsil edilmek umudundadır. Türkmen Cephesi Ankara temsilcisi Ahmet Muratlı’ya göre, özellikle Telafer ve Musul’da Türkmen halkı bu seçimlerden büyük heyecan duymakta ve yönetimde yer almak için bunu bir başlangıç saymaktadır...

Somut adımlar
BU arada son zamanlarda Türk diplomasisinin çabaları sonunda Ankara’nın merkezi Irak hükümetiyle olduğu kadar, Kuzey Irak’taki bölgesel yönetimiyle de ilişkilerinde bazı önemli gelişmelerin meydana geldiği görülüyor.
Bu temasları yürüten yetkililer, PKK sorunu bağlamında, somut adımların atıldığını ve terör örgütünün tasfiyesi konusunda gereken aktif desteğin (Kürt yönetiminden de) sağlandığını söylüyorlar. Bu somut sonuçların yakında daha açık görüleceğini belirten yetkililer, giderek bir karşılıklı güven ortamı içinde işbirliğinin arttığını vurguluyorlar.
Özellikle Barzani yönetimiyle ilişkilerde nihayet bu noktaya varılmış olmasını bir başarı saymak gerek.

Sami Kohen